Het ontstaan van Good Mood Mama is bijna gelijk geboren met eerste dochter. Deze kleine meid heeft de bewuste mama in mij wakker geschud. Ik was al goed op weg maar door haar is dit nog meer een stroomversnelling ingegaan. Afgelopen dagen kwam er een leuk artikel voorbij op Facebook. In dit artikel werd verwezen naar een onderzoek over voeding bij baby’s. Er is onderzoek gedaan naar de smaak ontwikkeling van jonge eters. Wat gebeurd er als ze vers eten krijgen versus potjesvoeding. Waar kinderen verse smaken krijgen ontstonden in het algemeen betere eters. De Kleine Alleseter is ook hier in huis. Op verzoek deel ik graag mijn visie en mijn manier. Zie het als inspiratie want ieder kind is weer anders maar denk er wel over na.
Een simpel antwoord heb ik niet want het hangt allemaal samen en is afhankelijk van meerdere factoren. Het begint natuurlijk bij jezelf als opvoeder. Lust je weinig en probeer je geen nieuwe dingen dan zul je dit ook grotendeels op je kind overbrengen. Tegenwoordig is er veel keus aan smaken en zijn producten makkelijk te verkrijgen. Inmiddels lust ik eigenlijk ook wel alles. Gember bijvoorbeeld was lange tijd niet geliefd door mij maar ben het blijven proberen en inmiddels kan ik er van genieten. Je hoeft ook echt niet alles lekker te vinden maar probeer je kind zelf de keus hierin te laten maken. Op naar de kleine alleseter.
In de Buik, de start van de kleine alleseter
In de buik krijgt een kleintje allerlei smaken al mee. Nu is dit soms lastig omdat zwangere vrouwen behoorlijk misselijk kunnen zijn en er rare eetgewoontes op na houden. Ik had alleen maar behoefte aan groente en fruit tijdens mijn eerste zwangerschap gelukkig en heb gezorgd dat ik verschillende soorten smaken binnen kreeg. Tijdens mijn tweede zwangerschap was ik extreem misselijk en had ik meer moeite met eten. Ook hier koos ik dan voor pure groente, fruit of yoghurt en moest ik wel iets eten van mezelf. Hopelijk is dit een goede basis voor de kleine alleseter?
Borstmelk versus opvolgmelk
Je kleintje wordt geboren en leeft de eerste maanden alleen op melk. Borstvoeding of kunstvoeding blijft altijd een discussie van wat je zou moeten kiezen. Van beide dingen valt wel iets te zeggen. Via borstvoeding worden de smaken meegeven die een moeder eet. In het begin moet je ook oppassen met wat je zelf eet als je borstvoeding geeft was eerst het advies wat ik kreeg bij mijn eerste dochter. Bij mijn tweede dochter 5 jaar later is dit advies ook aangepast en kan je in principe alles wel eten. Dit heb ik gedaan en ik zag inderdaad geen gekke reacties als ik pittig had gegeten. De diversiteit in smaken die borstvoeding geeft zou dus kunnen helpen met een goede smaak ontwikkeling. En bevorderlijk zijn voor de kleine alleseter.
Maak vooral een keus die voor jezelf en kind passend is hierin. Ik heb zelf tot 7 maanden borstvoeding kunnen geven en vanaf 3/4 maanden heb ik waar ik moeite had met voldoende melk aanmaak dit ondersteund met kunstvoeding. Hierin heb ik voor Hipp gekozen. Onder andere omdat dit in mijn ogen de beste ingrediënten had en geen suiker. Mijn oudste dochter maakte het eigenlijk niet uit of het vers of kunstvoeding was, zolang ze maar eten kreeg. Tegenwoordig bestaan er nog meer merken en is er zelfs ook geitenopvolgmelk op de markt.
Stress is killing
Met mijn tweede dochter gaat de borstvoeding heel goed. Het scheelt dat ik langer verlof heb en niet moet kolven. Stress is voor mij echt killing voor de productie. Ook durf ik nu live te voeden als we weg zijn. En ben ik pas na 5 maanden ongesteld geworden. Bij de jongste was dit al na 5 weken. Allemaal factoren die van invloed op de productie kunnen zijn. Ik heb uiteindelijk twee jaar mijn jongste dochter kunnen borstvoeden!
Vaste Voeding, een introductie voor de kleine alleseter
Na een aantal maanden komt de keus of je langzaam aan vast voedsel gaat introduceren. Hier zijn verschillende visies in. Je hebt bijvoorbeeld de Rapley methode. Deze methode gelooft dat kinderen van jongs af aan (vanaf ongeveer 6 maanden) al in staat zijn zelf te kunnen eten en dit voordelen met zich meebrengt. Zodra ze zelf stevig kunnen zitten zou je hiermee kunnen starten. De gepureerde fase sla je dan over. Zo zou je bijvoorbeeld niet je kindje kunnen overvoeden door het voeren en bepaald een kind zelf wat en hoeveel het eet. Ook start je pas als de darmpjes er “klaar” voor zouden zijn. Tanden zijn niet nodig want kaken en een gehemelte zijn voldoende. Google er maar eens naar als je nieuwsgierig bent.
Als je wel voor gepureerd voeren gaat dan mag dit al voorzichtig vanaf 3 maanden gestart worden. Al wisselen de meningen hier erg in. De ene visie zegt dat de rijpheid van darmen pas klaar is bij 6 maanden. Terwijl nieuwe onderzoeken juist aantonen dat bij eerder beginnen je eventuele voedsel allergieën kan matigen tot zelfs voorkomen. Ik krijg nu zelfs het advies om al te beginnen met de allergenen pindakaas en ei. Via een bepaald voedingsschema introduceer je deze dingen vanaf 4 maanden. Uit onderzoek is gebleken dat als kinderen dit eerst via de darmen binnenkrijgen in plaats van via de huid (het zweeft rond!) dit allergieën echt tegen kan gaan.
Kijk wat past
Kijk wat bij jou en je kind past. Al vanaf 2,5 maand merkte ik dat mijn dochter klaar was voor vast voedsel. Ze volgde ons eten, maakte smak geluiden, greep ernaar en huilde als ons bordje leeg was. Duidelijke signalen en ik ben dan misschien wat vroeg begonnen maar mijn moeder gevoel en meid gaven duidelijke signalen die ik niet kon negeren. Ik ben begonnen met wat rijstmeel toe te voegen aan een flesje melk zodat het wat dikker werd maar dit was niet echt voldoende voor haar. Bij mijn tweede dochter ben ik iets later gestart en gewoon met groente gestart. Borstmelk dikte ik soms in met boekwijt- rijstemeel.
Groente of Fruit?
Als je begint dan moet je een keus maken of je start met iets van groente of fruit. Groente wordt aangeraden omdat fruit een vrij zoete smaak heeft en dit meteen bepalend kan zijn voor de ontwikkeling. Maar ook hierin zijn nieuwe onderzoeken die dit tegenspreken. Ik geloof zelf wel dat beginnen met groente beter is voor de smaakontwikkeling. Omdat ik wat vroeg gestart ben bij mijn eerste dochter heb ik voor een neutrale groente gekozen; doperwtjes.
Ik ken geen doperwtjes allergie dus dit leek me veilig. De doperwtjes ben ik gaan pureren en heb haar een paar hapjes gegeven. De foto spreekt voor zich denk ik. Wat was ze blij hiermee. Ik heb daarna goed in de gaten gehouden of ze last kreeg van krampen en hoe haar luiers er uitzagen. Maar er gebeurde niks waardoor ik me zorgen ben gaan maken. Een eerste stap met vaste voeding voor de kleine alleseter.
Zo ben ik vaste voeding gaan introduceren. Sommigen zullen het wat vroeg vinden maar mijn eerste dochter was er klaar voor en reageerde goed erop. In het begin is het dus echt bijvoeding voor de kleine alleseter. Telkens een paar hapjes voor de ervaring; leren wennen aan het eten van een lepel, nieuwe structuren en smaken. Na doperwten ben ik boontjes, gaan pureren en alles wat ze mocht volgens het voedingsschema. Tomaat heb ik zonder pitjes en vel gegeven en pas na 2 maanden ben ik fruit gaan geven. Elke smaak op zich, zonder toevoegingen en niks gaan combineren nog. Het begin voor De Kleine Alleseter is gelegd hier. Bij mijn tweede dochter ben ik eerst begonnen met wortel en andere groentes en na een maandje met vers fruit.
Rapley of niet?
Uiteindelijk heb ik dus niet specifiek voor puree of Rapley gekozen. Ik heb altijd beide gedaan. Begonnen met puree omdat ze jong was en later aangevuld met zelf stukken eten. Kijk vooral wat bij je kind past is mijn visie. Bij Rapley zal je kindje wat vaker gaan kokhalzen. Dit is een reflex wat erbij hoort. Het kokhalsreflex ligt bij jonge babies eerst voor in de mond en dit ‘groeit’ vanzelf meer naar achter in de keel. Dit proces is normaal. Uiteraard is het eerst schrikken en vervelend. Maar op den duur zul je zien dat het een mooi natuurlijk reflex is wat erbij hoort.
Wel vond ik dat er een grens was. Na een aantal keer kokhalzen nam het eetplezier af voor mijn kleine meid en hielp ik haar door zachter voedsel aan te bieden. Met voeren kon mijn eerste dochter ook goed zelf aangeven wanneer ze genoeg had. Deze signalen pikten we hier thuis goed op en is ze nooit “te vol” gevoerd.
Door de ervaring met mijn eerste dochter wilde ik de Rapley manier bij mijn tweede dochter overslaan. Maar deze meid gaf al heel snel aan het zelf te willen doen. Dus in plaats van lekkere groentehapjes die ik moet maken ben ik altijd voedsel aan het maken wat ze zelf kan eten. Groentes, aardappels, pasta, rijst met een saus. Ze verslikt zich amper en het gaat heel goed. Dus wederom; kijk naar je kind. ze geven het zelf heel goed aan waar ze klaar voor zijn. Dat eten een plezierige omgeving is, is ook bepalend voor de kleine alleseter.
Potjes versus Vers bepalend voor de kleine alleseter?
Ik ben niet tegen potjes. Ook ik heb deze gebruikt omdat het soms handig is en betaalbaarder. In het begin at mijn eerste dochter maar een paar happen en deed ze 2 a 3 dagen met 1 potje. Ik heb wel altijd voor de juiste potjes gekozen in mijn ogen. Niet alleen biologisch omdat dat automatisch gezonder is. Ingrediënten lezen, herkomst en merk geschiedenis lezen.
Potjes met pure smaken die ook daarnaar proeven hebben mijn absolute voorkeur. Ik heb ooit eens een knijpzakje van Olvarit geproefd – Ik proef alles wat ik mijn meid geef – en wat was dat plat gezegd walgelijk. Op de verpakking stond; zonder kunstmatige toevoegingen etc. Nou het smaakte totaal niet naar wat er in zou moeten zitten. Mijn dochter vond het overigens wel lekker en at het met smaak op. Op dat moment fijn, want we waren aan het reizen met de trein (vertraging) en op het station daar verkochten ze niks anders. Er is dus een groot verschil in smaken en ingrediënten met potjes voeding.
Baby hapjes maken
Al vrij snel ben ik zelf met de stoomblender voeding gaan maken. Ik had een ideaal apparaat van Philips, stomen en dan blenden. Maar dit kan ook in een vergiet of stoommachine. De keus voor stomen omdat dan de meeste vitamines behouden blijven. Bij mijn tweede kind ben ik wat makkelijker en kook ik groentes en pureer ze met de staafmixer. Voor de beginnende eters is biologische groente en fruit wel belangrijk. Hier zitten minder tot geen chemische bestrijdingsmiddelen op.
Om het betaalbaar te houden kan je kiezen voor seizoensgroente en aanbiedingen. Koop 1 soort groente, stoom dit en blend het of geef het a la Rapley. Ik was meestal 1 dag een aantal uur bezig met potjes maken. Maar dan stond de vriezer ook wel vol heerlijke verse maaltjes voor de komende 2 a 3 weken. Met mijn tweede dochter heb ik meer kooktijd en maak ik in het begin met de staafmixer voldoende voor 3 maaltijden anders pureert het ook zo lastig. Ik geeft dan 3 dagen hetzelfde of vries wat in. Tegenwoordig kook ik dus stukjes groente, aardappel enz en ook voldoende voor 3 dagen of nog wat voor de vriezer.
Baby hapjes tips
Bij mijn eerste dochter gaf ik eerst alleen 1 groente soort daarna ben ik wat meer gaan combineren. Ik koos dan een maaltijd met aardappelen, rijst, pasta of couscous. Bijvoorbeeld:
- Pastinaak met normale en zoete aardappelen
- Tomaat met doperwtjes en pasta
- Rijst met aubergine
- Couscous met bloemkool en broccoli.
Langzamerhand ben ik meer structuur gaan aanbieden. Dan stoomde en pureerde ik de groente nog wel. De rijst of couscous schepte ik er dan zo door. Zeker couscous is ideaal. Lichte structuur maar niet teveel.
Wat een verschil is het toch bij beide meiden.
Hou Vol voor De Kleine Alleseter!
Zo ben ik begonnen. Geen grote maaltijden, dat kunnen die arme darmpjes niet aan. Maar een paar happen voor de ervaring. Pure smaken en een aantal dagen die smaak geven. Ongeveer 2 of 3 dagen. Zo kan je meteen zien of er een allergie is. Naarmate ze ouder werd ben ik meer gaan maken.
Er zijn dagen dat je kindje slecht eet. Dit kan komen door tandjes, ziekte of gewoon omdat het zo is. Probeer geen strijd aan te gaan. Geef een paar hapjes en laat het daarna. Als je merkt dat er zo’n fase is kan je de maaltijden ook beter simpel houden. Zo sta je niet uren in de keuken voor niks. Ga er niet van uit dat een kind iets niet lekker vind. Soms moet iets wel 10 keer geproefd worden wil het aanslaan, soms is op dat moment een bepaalde smaak niet populair maar een week later wel.
Als mijn dochter slecht eet dan bied ik vaak nog een toetje aan nu met het avondeten. Een toetje vind ik geen beloning maar een belangrijk onderdeel van een goede voeding. Ze krijgt hier vers fruit als toetje of yoghurt. In de zomer kan dit in de vorm van zelfgemaakte ijsjes maar vaak gewoon vers fruit in stukken. Zo heeft ze bij slecht eten toch haar voedingsstoffen binnen.
De Kleine Alleseter
De Kleine Alleseter hier thuis geniet echt van alle smaken en niks is haar te gek. Ik ben alleen nog voorzichtig met pittig eten uiteraard en heel veel kruiden, zout en suiker. In het begin voegde ik nooit zout toe en lette ik streng op suikers. Zoet kan de smaak al vroeg beïnvloeden van je kindje en dit is zonde. Een aardbei of banaan is al lekker van zichzelf, waarom zou je het nog zoeter maken? Voeg dus zo min mogelijk toe, zeker in het begin.
Ook zou ik niet beginnen met producten verbloemen door het bord speels op te maken. Ik zie wel eens leuke en mooie creaties voorbij komen om eten “aantrekkelijker” te maken. Dit is een uitkomst voor moeilijke eters, want die zijn er ook, maar gebruik dit niet als je net begint. Leer dat een product een bepaalde vorm en structuur heeft en zorg dat ze dit ook als dusdanig herkennen. Het kan wel een tool zijn om te gebruiken als je een moeilijke eter hebt.
Antwoord voor de kleine alleseter
Een simpel antwoord heb ik niet. Het is een hele weg geweest om nu te zijn waar we zijn hier thuis. Ik heb een Kleine Alleseter van 5 jaar en de baby lust tot nu toe ook elk hapje wel. Ik geloof dat dit gevormd wordt door verschillende factoren. In de buik, uit de buik, voorbeeldrol van volwassenen en door de opvoeding. Kijk vooral naar je eigen kleintje en zorg dat het eten met plezier en liefde gemaakt en gegeten wordt. Vergeet ook niet om naar jezelf te kijken en probeer je kleintje zoveel mogelijk verschillende smaken te laten ervaren. Doe wat er in je mogelijkheden ligt en probeer te denken in oplossingen met bijvoorbeeld koken.
Ik hoop dat mijn artikel en mijn recepten jullie op weg kunnen helpen naar veel Kleine Alleseters!
Professioneel
Ik werk als pedagogisch medewerker op diverse groepen. Van babygroep tot BSO. Hierin is voeding een belangrijk onderdeel van mijn aanbod als pedagoog. Het grote voordeel is dat “Zien eten doet eten”. En in een groep eten aanmoedigt tot meedoen. Maar het vraagt wel om een bepaalde aanpak, fijne sfeer en vertrouwen winnen.
Op mijn vaste BSO groep zorgde ik dat het groente moment aan het einde van de dag een feestje werd. Proeven word aangemoedigd en we praten over wat we eten. Ook mogen kinderen meehelpen met bestellen en aangeven wat ze willen bestellen. Zodra het vertrouwen er is kan je steeds meer doen. Denk aan kook activiteiten en extra eten tijdens de lunch. Ik zie kinderen groeien en genieten in hun smaakbeleving; ook de ‘moeilijke’ eters! Dit is zo tof om te zien.
Tips
Yoghurt
Als je begint met yoghurt geef dit dan ook puur. Voor ons als volwassenen is dit in eerste instantie niet meer zo lekker, tenzij je het gewend bent. Maar voor kinderen is pure yoghurt vaak heerlijk. Merk je dat het geen succes is dan kan je gaan zoeten. Gebruik bijvoorbeeld gepureerd fruit of een geprakt banaantje erdoor. Honing kan ook maar dit is niet geschikt voor kinderen onder de 1 jaar.
Drink yoghurt en Danoontje achtige dingen raad ik af, zeker in het begin. Dit zijn zulke zoete smaken en dit kan de smaak al vroeg “verpesten”. Zelf maak je heel snel drink yoghurt. Yoghurt met water is de basis, even mixen of schudden. Voeg hier honing of gepureerd fruit toe en klaar. En zonder water maak je een Danoontje na. Voedzaam door het verse fruit en je hebt zelf in de hand wat je kindje eet. Als je dit in een knijpzakje doet heb je ook nog eens je eigen knijpfruit met of zonder yogurt. Je kan zelf groente erdoor verwerken zoals pompoen of wortel. Dit is een belangrijke stap voor jonge kinderen tot de kleine alleseter maken.
Drinken
Drinken is ook heel belangrijk in de smaak ontwikkeling. Diksappen en ranja zijn gangbaar maar o zo zoet. Probeer je kindje te laten wennen aan gewoon water. Zeker in het begin drinken ze genoeg vocht door de melk dus hoeven ze geen bekers met water te drinken. Als water echt moeizaam gaat kan je baby thee aanbieden, warm of koud. Venkelthee zou ook helpen bij buikkrampjes, ik dronk dit zodat het in de borstvoeding zou komen tijdens de krampentijd. In veel normale thee wordt suiker toegevoegd dus let goed op welke thee je geeft.
Het water kan je natuurlijk ook een smaakje geven. Probeer eens aardbeien erin te doen of komkommer. Citroen of meloen. Elk soort fruit kan wel. Mijn site staat vol met lekkere (fruit) drankjes. Je eigen siroop met citroen en honing is ook zo gemaakt. Ik heb een toko om de hoek waar ze verse jonge Thaise kokosnoten verkopen. Het sap hiervan is heel gezond en goed voor je kleintje. Dit kan je ook als drankje geven. Even twee gaten in de noot maken met een spijker en hamer en leeg laten lopen in een glas.
Kookvocht van groente, fruit is ook een prima drankje. Als ik bepaalde dingen kook vang ik dit op en geef ik daarna lauw of gekoeld als drankje. Het kookvocht van gekookte appels is ook heerlijk, eventueel met wat kaneel (let op leeftijd).
Brood
Brood kan je het beste beleggen met pure dingen. Een jam maak je snel zelf. Gewoon vers pureren of fruit koken met wat dadels en klaar. Ik gebruikte ook wel eens een fruit potje die ik op brood smeerde. Ik geef veel tips en recepten in “Boterham met” op mijn site. Bij mijn tweede dochter is er gelukkig veel meer keuze voor gezond broodbeleg bijgekomen! Dadelspreads, pure notenpasta’s, groente smeersels en nog meer.
Snacks
Let op de snacks deze bevatten vaak suikers of andere onnodige toevoegingen. Wat vers fruit, gedroogd fruit of groente zijn prima. Een rijstewafel kan ook. Gelukkig is er tegenwoordig ook weer veel keuze bijgekomen in snelle hap snackjes zonder al teveel geks. Wist je bijvoorbeeld dat in ham vaak ook suiker toegevoegd is. Dit voor de houdbaarheid.
Slaappapje
Over het slaap papje zijn de meningen ook verdeeld. Een fles dikke pap voor het slapen zodat kindjes zouden doorslapen. Wij hebben er wel voor gekozen om dit te geven. Niet zodat ze doorslaapt maar wel omdat ze het kan gebruiken. Onze kleine meid is echt klein en tenger. Ze verbruikt veel energie gedurende de dag en in bed minder. Die pap had ze echt nodig toen ze kleiner was om ‘aan te dikken’. Ze was een vroege doorslaper die niet wakker werd voor avond en nachtvoedingen.
Ik heb uiteraard gekeken naar de verschillende soorten pap. Wederom wilde ik geen suiker omdat het voor het slapen is en dit niet goed is voor de tanden. Hipp was weer het merk waar ik uitkwam. In dit mengsel zit ook opvolgmelk, dezelfde die wij geven. Deze pap bestel ik vanuit Duitsland of koop ik als ik daar ben. Je zou zelf ook bijvoorbeeld Biobim nachtpapje kunnen gebruiken of havermout pap maken of met rijstemeel indikken. Ik heb ook een tijdje zelf biologische bruine rijst gemalen en hier pap van gemaakt. Mijn tweede dochter is een nog vroegere doorslaper maar krijgt volledige borstvoeding. Hierbij geef ik dus geen pap voor het slapen maar borstvoeding. Mijn twee meiden, de kleine alleseters.
